Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı, İskoçya’nın Glasgow kentinde devam eden Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Kontratı 26. Taraflar Konferansı (COP26) kapsamında “Türkiye’nin Yeşil Kalkınma Stratejisi: Kapsayıcı, Sürdürülebilir ve İnsani Bir Vizyon” başlıklı panel düzenledi.
Panelde iklim değişikliği, yeşil kalkınma, iklim krizi, sürdürülebilir kalkınma, sıfır atık, etrafın korunması, sorumlu üretim ve tüketim, COP26’nın gündemi, etraf merkezli siyasetler ile Türkiye’nin yeşil kalkınma maksatları ele alındı.
TRT World Sunucusu Selina Downes’ın moderatörlüğünü yaptığı panelde Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oktay Tanrısever, SETA Washington DC Araştırma Yöneticisi Doç. Dr. Kılıç Buğra Kanat, BM İklim Değişikliği Gençlik Müracaat Kümesi Lideri Nisreen Elsaim ve Chatham House’da Etraf ve Toplum Programı Uzmanı Karim Elgendy konuşmacı olarak yer aldı.
Birleşik Krallık’ta niyet kuruluşu Chatham House’da Etraf ve Toplum Programı Uzmanı Elgendy, iklim değişikliğinin Türkiye üzerindeki tesirlerine ait, “Türkiye Akdeniz’de ve Akdeniz’in iklim değişikliğinden herkesten farklı halde etkilenen eşsiz coğrafik durumu var. Diğer bir deyişle daha az yağış demek bu.” dedi.
Türkiye’de sıcaklıkların şimdiden artmasının beklendiğini ve daha az yağış görüleceğini kaydeden Elgendy, “Bu ikisi birlikte daha fazla çölleşme manasına geliyor ve ayrıyeten Türkiye’de gerçek bir sorun olan erozyon için şartları oluşturuyor. Bu nedenle Türkiye, erozyonu önlemek için daha fazla orman oluşturmaya çalışıyor.” diye konuştu.
“TÜRKİYE’NİN ADIMLARI HER BAKIMDAN EPEYCE ETKİLEYİCİ”
Elgendy, Türkiye’nin net sıfır emisyona ulaşmak için adımlar attığına işaret ederek “Bence Türkiye, yenilenebilir kaynaklar konusunda epey kıymetli uğraşlar gösterdi. Güneş ve rüzgar potansiyeli son birkaç yılda üç katına çıktı. Genel yenilenebilir güçte büyük bir artış oldu. Türkiye’nin yenilenebilir güçteki hissesinin, bu yıl yüzde 50’nin üzerinde olduğunu düşünüyorum ki bu, her bakımdan hayli etkileyici.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin 2023 için tezli bir ağaçlandırma gayesi olduğuna dikkati çeken Karim Elgendy, “Türkiye’nin birtakım fonlara erişmesiyle yenilenebilir kaynaklar, sıfır atık projesi ve ağaçlandırma üzere mevzulardan çok daha fazlasını gerçekleştireceğini” söz etti.
“5,6 MİLYONDAN FAZLA İNSAN VEFAT TEHDİDİYLE KARŞI KARŞIYA”
BM İklim Değişikliği Gençlik İstişare Kümesi Lideri Elsaim de iklim değişikliğinin yalnızca Türkiye’de değil, dünyanın her yerinde görüldüğünü belirterek Afrika’dan örnek verdi.
Afrika’da 2020’de 11’den fazla ülkenin sel nedeniyle acil durum ilan ettiğini vurgulayan Elsaim, “Sudan da bunlardan biriydi. Yüzyılın en berbat selini yaşadık ve bu yıl ironik bir biçimde, 7 ülke de acil durum ilan etti ancak bu sefer tam karşıtı nedeniyle; kuraklık nedeniyle. Yani bu yıl 7 ülke kuraklıkla karşı karşıya. Bu durum, 5,6 milyondan fazla insanı açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle vefatla tehdit ediyor.” sözlerini kullandı.
Elsaim, bu nedenle iklim değişikliğinin yalnızca çok bir hava olayı olmadığının altını çizerek su güvenliği, besin güvenliği ve iktisat üzere alanları da etkilediğini söyledi.
İklim değişikliğinin insanları göçe zorlayacağına da işaret eden Elsaim, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Örneğin Bangladeş deniz düzeyinin artması nedeniyle topraklarının üçte birini kaybedecek ve çok büyük bir nüfusa sahip çok küçük bir ülke. Pekala, topraklarının üçte birini kaybeden bu beşerler ne yapacaklar? Göç edecekler. Ellerindeki tek tahlil bu. Yalnızca Bangladeş değil, tüm küçük ada devletleri de bu türlü. Maldivler 12 milyona yakın nüfusa sahip. Pekala Maldivler sular altında kalırsa ne olacak? Göç etmek zorunda kalacaklar.”
“TÜRKİYE’NİN BÜYÜK POTANSİYELİNİ GERÇEKLEŞTİRECEĞİNE DÜŞÜNÜYORUM”
ODTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tanrısever ise Türkiye’nin iklim değişikliğinden kaynaklanan zorlukların farkında olduğunu tabir ederek “Çünkü Türkiye, dünyanın en güç bölgesinde yer alıyor. Ormansızlaşma ve sıcaklık artışının biyolojik çeşitlilik üzerindeki tesiri açısından iklim değişikliğinden etkileniyor. Bunun da su kaynaklarına tesirini gördük. Türkiye bu zorluklarla kendi başına çaba ediyor.” dedi.
İklim değişikliğiyle ilgilenmeye olan dikkatin, milletlerarası toplumun buna ortak bir yaklaşım geliştirmesiyle daha sistematik ve kapsamlı bir yaklaşıma dönüştüğünü anlatan Tanrısever, “Türkiye, başından beri bunun güçlü bir destekçisiydi. Türkiye, OECD üyesi olduğu için diplomatik zorluklarla uğraşmak zorunda kaldı.” diye konuştu.
Prof. Dr. Tanrısever, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) aday bir ülke olarak iklim stratejisini AB’ninkiyle uyumlu hale getirmek zorunda olduğunu belirterek “Aynı vakitte bölgesel bir güç olarak Türkiye’nin bu muvaffakiyet hikayesini Kafkaslar’dan Orta Asya’ya, birtakım Orta Doğu ülkeleri ve Balkan ülkelerine ve ayrıyeten Karadeniz’in bir kısmına kadar yakın etrafına sunabileceğine inanıyorum. Türkiye’nin yeşil endüstriyel kalkınma stratejisindeki büyük potansiyelini gerçekleştireceğini ve komşularının da bundan yararlanacağını düşünüyorum.” değerlendirmesini yaptı.
Türkiye’de gençlerin iklim değişikliğiyle çabanın farkında olduğunu vurgulayan Oktay Tanrısever, “Tüm üniversitelerde bir iklim temsilcimiz var ve ulaşım ve öteki hususlarda daha çevreci tahliller görülüyor. Gençlerin bu iklim siyasetlerinin çok farkında olduğunu gördük. Öğrencilerimiz dünyanın geri kalanıyla yakın temas halinde. Farklı değişim programları bulunuyor ve öğrencilerimiz etraf, güç ve ayrıyeten iklim mevzularında çeşitli programların modülü olarak vazife alıyorlar. Hasebiyle Türk gençliğinden çok umutluyum ve onlar bu meseleleri çözme konusunda bu bilince ve isteğe sahip.” sözlerini kullandı.
YERLİ ELEKTRİKLİ ARABAYI ÖRNEK GÖSTERDİ
Tanrısever, Türkiye’nin net sıfır emisyona ulaşmak için yaptıkları ortasında, kendi elektrikli otomobilini üretmesini örnek gösterdi. Türkiye’nin bu teknolojiyi daha ucuza üretmesi halinde Orta Asya, Karadeniz, Balkanlar, Kafkaslar, Orta Doğu üzere komşu ülkelerdeki ortaklarıyla paylaşacağını belirten Tanrısever, şunları kaydetti:
“Onlar da bu teknolojilere erişebilecekler. Türkiye de bu teknolojilere yatırım yapıyor. Hasebiyle problem yalnızca güç geçişi değil, tıpkı vakitte daha etraf dostu yeni tahliller üretebilecek yeni teknolojilerin geliştirilmesidir. Türkiye’nin yanlışsız yolda olduğunu düşünüyorum.”
SETA Washington DC Araştırma Yöneticisi Doç. Dr. Kanat da Türkiye’nin başta atık idaresi, yenilenebilir güç, ormanların genişletilmesi üzere alanlarda adım attığına işaret ederek “Ancak memleketler arası arenada bilhassa global pandemiden sonra herkesin birebir gemide olduğunu hissetmeye başladık. Global problemlere karşı hassaslık süratle arttı. Türkiye adımlar atıyordu lakin geçen yıldan itibaren aslında odaklarını artırmaya başladılar ve bilhassa orman yangınları, dünyanın dört bir yanındaki sel felaketleri bu bahiste da global iş birliğine muhtaçlığımız olduğu fikrini gündeme getirdi. ” dedi.
İklim değişikliğinin yol açacağı göçe dikkati çeken Kanat, “İklim mültecileri, sahip olduğumuz mevcut mülteci krizinden farklı olacak. Artık bu mültecileri süreksiz statüde kabul eden ülkeler var ve her vakit çatışmanın biteceği ve bir cins tekrar yapılanma olacağı ve meskenlerine geri dönecekleri umudu var fakat iklim mültecileri kalıcı olacak. Gidecek hiçbir yer olmayacak. Yalnızca hayatları değil, kültürleri, toplumları da yok olacak. Suriye mülteci krizinde 10 yıldır memleketler arası toplum bir aksiyon planı hazırlayamadı. Bununla (iklim göçü) nasıl başa çıkacaklar? Ve muhtemelen dünyanın farklı yerlerinde tıpkı anda yaşanacak iklim mültecilerinden bahsediyoruz.” diye konuştu.
Haber7
