Yerel türleri korumak amacıyla oluşturulan ‘Nuh’un Ambarı Listesi’ne Türkiye’den 76 ürün girdi

admin

0 1 2 dakika okuma süresi

İtalya’da 2003 yılında kurulan Slowfood Biyoçeşitlilik Vakfı’nın dünya genelinde mahallî eserleri korumak, küçük üreticinin kalkındırılması, aracısız satış ve tüm dünyanın bu eserleri tanımasını sağlamak emeliyle başlattığı Memleketler arası Nuh’un Ambarı Listesi’nde(Ark of Taste), Türkiye‘den 76 eser bulunuyor. Dünya genelinde ise 5 bin 323 eserin yer aldığı listede, 9’u Türkiye’den olmak üzere toplam 760 eser aday listede yer alıyor.

PAK VE ADİL BESİN İDEOLOJİSİ

Slowfood Antalya Temsilcisi Ezgi Dursun, Slowfood’un 1986 yılında İtalya’da fastfood standartlarına karşı pak ve adil besin ideolojisiyle üretilen lokal eserler, bunların müdafaa altına alınması ve milletlerarası platformda tüm dünyayla paylaşılması hedefiyle kurulan bir sivil toplum kuruluşu olduğunu söyledi. Dursun, Slowfood’un ülkelerin besin çeşitliliğini korumak ve farkındalık yaratmak maksadıyla aracısız satış ve küçük üreticilerin kalkındırılması üzere çalışmalar yaptığı kaydetti.

LİSTEDE TÜRKİYE’DEN 76 ESER

Milletlerarası Nuh’un Ambarı listesinin ise Slowfood içeriğinde 2003 yılında kurulan Slowfood Biyoçeşitlilik Vakfı kapsamında milletlerarası bir lezzet kataloğu olduğunu belirten Dursun, “Bu liste, yok olmak üzere olan, az ölçüde üretilen, klâsik üretim prosedürleri ve kadim bilgiler ışığında üretimi devam eden besinlerin milletlerarası bir katalog içinde bir ortaya getirilmesi ve tüm dünyayla paylaşılmasını sağlayan bir liste. Şu anda listede dünyadan 5 bin 323 besin, 760 aday eser var. Türkiye’den ise 76 eser, 9 aday eser var” diye konuştu.

GASTRONOMİ TURİZMİ

Bu eserlerin tamamının iki senede bir İtalya’nın Torino kentinde yapılan dünya buluşmasında bir ortaya getirildiğini açıklayan Dursun, “Birebir olarak gazeteciler, besin aktivistleri ve hülasa tüm dünyayla paylaşılıyor. Listedeki tüm eserlerin bilgileri Slowfood internet sitesinde yer alıyor ve aracısız temin sağlanabiliyor. Eserleri milletlerarası pazarlama imkanı oluyor. En kıymetli husus ise bununla ilgili talep oluşturmak. Gastronomi turizmine katkı sağlaması, eserlerin bilinirliği ve kullanım alanlarının artırılarak talep edilir hale getirilmesi” dedi.

KLÂSİK ÜRETİM

Bu eserlerin endüstriyel ortam yerine klasik usullerle üretiminin devam ettirilmesinin kıymetine değinen Ezgi Dursun, “Bir eser markete girdiğinde, ne kadar fazla üretmeye çalışırsanız o kadar fazla katkı hususu kullanmanız gerekebiliyor bazen. Hedef bu dengeyi tutturabilmek. Klâsik halde üretimi devam ederken, sağlıktan ödün verilmeden pak, adil besin ideolojisiyle üretilen bu eserlerin mahallî çerçevede üretiminin devamı ve kuşaktan nesile aktarılması” diye konuştu.

BÖLGELERE NAZARAN NUH’UN AMBARI’NDAKİ ESERLER

Milletlerarası Nuh’un Ambarı listesinde 76 eserin bulunduğu Türkiye’de birinci sırada 20 eserle Ege Bölgesi var. Bölgelere nazaran Marmara’dan 17, Akdeniz’den 14, Doğu Anadolu’dan 13, Karadeniz’den 7, İç Anadolu’dan 4, Güneydoğu’dan ise 1 eser listede yer alıyor.

EGE BÖLGESİ: Armola peyniri, Bardacık incir, Foça çekme makarna, erkence sızma zeytinyağı, Foça karası üzüm, Foça tarhanası, hurma zeytin, İzmir tulum, kozak çam fıstığı helvası, Sakız koyunu, sakızlı tarhana, klâsik boyoz, karabaşotu (yabani lavanta) reçeli, kopanisti peyniri (İzmir). Bodrum gemici peksimeti, Gambilya, havyar ve Milas ısırganlı erişte (Muğla). Yanık yoğurt (Denizli). Klasik Afyon kaymağı.
MARMARA BÖLGESİ: Mavi (küflü) katık peyniri, hırsız çalmaz kavunu, kirlihanım peyniri, yünlü tulum, İvrindi kelle peyniri (Balıkesir). Çavuş üzüm, İmroz koyunu, karalahana üzüm, vasilaki üzüm (Çanakkale). Şile kestane balı, Şile bal sirkesi, Yedikule marul (İstanbul). Kuntra üzümü (Tekirdağ-Çanakkale). Mihaliç peyniri (Bursa). Füme Çerkes peyniri (Kocaeli-(Sakarya). Şeker pancarı pekmezi (Kırklareli). Klâsik hardaliye (Trakya).
AKDENİZ BÖLGESİ: Yanık dondurma, Gömbe tarhana, ekşi tarhana, koca tarhana, Yelten tarhana (Antalya). Şalgam suyu, tatlı limon (Adana). Bozyazı Kavutu, Patkara üzümü, sarı ulak zeytin (Mersin). Bezde tulum ve kırmızı tort peyniri (Toroslar). Çerez tarhana (Burdur-Denizli). Mesken imali turunç ekşisi (Adana-Hatay-Mersin).
DOĞU ANADOLU: Eski kaşar peyniri, Boğatepe gravyer, Çakmak peyniri, Çanak peyniri, Kars hafriyat, Kavılca buğday (Kars). Gorcola peyniri, Hanak balı (Ardahan). Türkmen saçak peyniri (Kars-Ardahan). Eğin dut pekmezi (Erzincan). Kuru kaymak (Erzurum). Tunceli sarımsağı. Van otlu peyniri.
KARADENİZ BÖLGESİ: Bileki ekmek, Ladin çam reçinesi (Artvin). Çamlıhemşin balı (Rize). Kastamonu pastırması, Siyez buğday bulguru (Kastamonu). Kargı tulumu (Çorum). Karayaka koyunu.
İÇ ANADOLU BÖLGESİ: Beyşehir tarhana (Konya). Divle obruk peyniri, Karaman siyah mercimek (Karaman). Ekşi siyah üzüm (Karaman-Konya)
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ: İsot biberi (Şanlıurfa)