Almanya’daki sahibi müsaade vermeyince 230 yıllık kilise ortada kaldı
Kentsel dönüşümün tam ortasında harabe bir kilise
ERZURUM – Erzurum’da Ermeniler tarafından 1790 yılında inşa edilen Surp Minas kilisesi Almanya’da yaşayan Türk sahibinin onarımına ve yer değişikliğine müsaade vermemesinden ötürü harabe bir biçimde kentsel dönüşüm projesinin tam ortasında kaldı. Ayrıyeten kimsenin müdahale edemediği kilisede defineciler de kazmadık yer bırakmadı.
Erzurum’un Aziziye ilçesine bağlı Saltuklu Mahallesinde 1790 yılında Ermeniler tarafından yapılan 231 yaşındaki Surp Minas Kilisesi Aziziye Belediyesi tarafından yapılan Gez Köy Kentsel Dönüşüm Projesinin tam ortasında harabe haliyle kaldı. Aziziye Belediyesi tarafından restore edilerek kentsel dönüşüm projesine de ortak edilmek istenen kiliseye en büyük mani ise Almanya’da yaşayan Türk sahibi oldu.
Aziziye Belediye Lideri Muhammed Cevdet Orhan, mal sahibiyle uzun müddet görüşse de rastgele bir muahedeye varamadı. Kilisenin hiçbir halde restore edilmesine ve taşınmasına müsaade vermeyen mal sahibi kilisenin harabe biçimde kalmasını istedi.
Kilise kentsel dönüşüm projesine pürüz teşkil etmese de yıkık ve harabe manzarasıyla dikkat çekiyor. Öte yandan sahibinin isteği üzerine dokunulmayan kilise definecilerin ve husus bağımlılarının da uğrak yeri haline geldi. Defineciler tarafından kazılmadık yeri kalmayan kilise zahmetle ayakta kalmaya çalışıyor.
“Mal sahibi hiçbir halde kilisenin yenilenmesine müsaade vermiyor”
Mevzuyla ilgili açıklamalarda bulunan Aziziye Belediye Lideri Muhammed Cevdet Orhan, mal sahibiyle yapılan görüşmelerde mutlaka hiç bir sonuç elde edemediklerini tabir ederek, “İlçemizde Surp Minas isminde bir kilise var. Bu kilise için daha evvelden Anıtlar Heyetinin bir tescil kararı var. Biz Anıtlar Konseyine bu kilise için renovasyon projesini sunup onaylattık. Bu kilise tescillendiği için kamulaştırılmamış ve bu kilisenin bir sahibi var. Sahibi ise Almanya’da yaşayan bir Türk vatandaşı olduğunu biliyoruz. Biz kendisiyle birkaç kere görüştük. Görüşmelerimizde hiçbir biçimde sonuç elde edemedik. Tekliflerimizi maalesef kabul etmedi. Burada öncelikli olarak yapmamız gereken birinci şey bu kilisenin renovasyonunu yapmak. Yani özgününe uygun bir biçimde tekrar bir tadilat yapmak. Bizler maliyetine karşın elimizi taşın altına koyduk. Lakin tadil edildikten sonra tahsisi ile ilgili mal sahibi ile rastgele bir muahede sağlanamadı. Biz öteki teklifimizde ise özgününe uygun olarak öteki bir yere de taşınmasını istedik. Mal sahibi onu da kabul etmedi. O bölgede şantiyeler var. TOKİ tarafından oraya 1013 tane konut yapılıyor. Ayrıyeten özel bölümün yapmış olduğu konutlar var” dedi.
“Maliyeti karşılayıp kendisi de restore ettirmiyor”
Lider Orhan, mal sahibinin kendi imkanlarıyla da kiliseyi yeniletmediğini kaydederek, “Sahibi buraya geldi. Kendisiyle de avukatıyla da yüz yüze görüştük. Kilisenin harabe halde olduğunu kendisi de çok net bir formda biliyor. Lakin sonuç prestiji ile belediyemize tahsis konusunda bir mutabakat olmadığı için bizde hiçbir süreç yapamıyoruz. Mal sahibinin kendisinin de yenileme projesini hayata geçirmesi mümkün lakin bunun maliyetine kendisinin katlanması lazım. Kendisi maalesef o denli bir teşebbüste de bulunmuyor” biçiminde konuştu.
“Harabe kilise kentsel dönüşümünde hoşluğuna mani oluyor”
Belediye Lideri Muhammed Cevdet Orhan, alana yapılacak olan kentsel dönüşüm projesinin hoş imajını kilisenin harabe imgesinin bozduğunu aktararak, “Kilise tam Gez Köy Kentsel Dönüşüm Projesinin ortasında yer alıyor. Kilisenin büyüklüğü yaklaşık 250-300 metrekare ancak etrafında Anıtlar Konseyi tarafından belirlenen bir müdafaa çemberi var. Münasebetiyle kentsel dönüşümü yaparken o muhafaza penceresine riayet ediyoruz. Bu da yaklaşık 2 dönümlük bir alanı kapsıyor. Bu manada yaklaşma hududu ve binaların yaklaşma planları kentsel dönüşüm projesi onaylanırken ve uygulanırken Anıtlar Konseyine onaylatıldı ve o alan bir halde kentsel dönüşümün haricinde bırakıldı. Şu an bize kilise kentsel dönüşümde bir mahzur teşkil etmiyor ancak tabi ki kentsel dönüşüm alanında bu türlü harabe bir manzara bizi rahatsız ediyor. Her gün aşikâr başlı bireyler tarafından oranın harabe hali devam ettirilmeye çalışılıyor. Kentsel dönüşüm sonrası orası apayrı bir görünüme kavuşacak. Bizim hedefimizde kilisenin bu görünümünden kurtulup yine hoş bir görünüme kavuşmasıdır” sözlerini kullandı.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / SEFA TETİK
Haberler.com
