Kurban Bayramı’nın yaklaştığı ve havaların ısındığı şu günlerde hem hayvanlarını sıcaktan korumak hem de rahatlayıp et ve süt verimlerini artırmak isteyen Şark Anadolu’daki göçerler, koyun ve kuzularının yünlerini kırkıyor.
Büyükbaş ve küçükbaş hayvan varlığı bakımından yurtta laf sahibi olan yerde kışın ağıllarda beslenen hayvan güruhları, göçerler tarafından karların erimesiyle varlıklı bitki örtüsüne sahip yüksek rakımlı yaylalara çıkarılıyor.
Ağır geçen kış mevsiminin akabinde hayvanlarını mayıs üzere yaylalara çıkaran ortamdaki göçerler, şu sıralar ise hem havaların ısınması nedeniyle hayvanların sıcaktan bunalmaması hem de Kurban Bayramı öncesi rahatlayıp daha iyi kilo almaları için koyunlarının bakımını yapmaya başladı.
“Kırkım” ismi verilen bu süreç sırasında hayvanlarının yalnızca yünlerini kırkmakla kalmayıp tıpkı devranda ilaçlamasından tırnak bakımına kadar tüm gereksinimlerini mahalline getiren göçerler, koyunlardan elde ettikleri yünleri de “yapağı” denilen bir araya yekuna süreci sonrası satarak az da olsa gelir elde ediyor.
Bu süreçte münhasıran kurbanlıklarını sıkı bir besiye alan göçerler kırkım sırasında ise ailece kuvvetli bir periyot geçiriyor.
Sürülerinde vakit devir sayıları bini bulan koyun ve kuzularını tek tek yakalayıp tarafa yatırıp ayaklarını bağladıktan sonra makas ile yünlerini kırkan besiciler, gebe olanları incitmemek için ise munfasıl bir ihtimam gösteriyor.
Yünleri kırkılıp gerekli bakımları yapılarak yine güruha katılan koyun ve kuzular sahiplerince sıcaktan bunalmadan rahatlamış olarak tekrar meralara salınarak otlatılıyor.
Yayla ve meralarda otlatılıp irileşmeleri sağlanan koyun ve kuzulardan kurbanlık olanlar ise başkalarından farklı olarak çeşitli yemler verilerek irileşmeleri sağlandıktan sonra Kurban Bayramı’nda satışa sunuluyor.
Kırkım sırasında göçer ailelerin telaşı artıyor
Besiciler için hayli meşakkatli bir iş olan ve yılda bir kere yapılan koyun kırkma sürecinde besici ailelerin tüm bireyleri adeta seferber oluyor.
Kentin Kemah ilçesinde, hayvanlarını 2 bin 200 rakımlı Heybeli Yaylası’na çıkaran besiciler de şu sıralar eski tip el makasları ile koyunlarını kırkmanın telaşını yaşıyor.
Besici Bekir Gümüştaş (50) ve Muş Alparslan Üniversitesi Hemşirelik Kısmı 4. sınıf talebesi Musa Gümüştaş da besicilik yapan ailesi ile birebir telaşı yaşıyor.
“Zor olan hayvancılığı keyifli hale getirmeye çalışıyoruz”
Bekir Gümüştaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, baba mesleğini sürdürdüğünü ve kendi işini yaptığını anlattı.
Gümüştaş, koyun kırkmanın çetin olması nedeniyle üniversitede okuyan oğlu Musa’nın da kendisine yardım ettiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Oğlum yazın gelip bize yardım ediyor. Üniversiteyi bitirmek üzere. Rabbim nasip ederse inşallah KPSS‘yi de kazanacak. Oğlum yazın gelip bize yardım ediyor. Biz de burada onların okuması için uğraşıyoruz. Daha iyi gelecekleri olması için bu işleri yapıyoruz. Hayvancılık hoş iş fakat güçlükle yanları da var, keyifli hale getirmeye çalışıyoruz, daha şık şeyler yapmak istiyoruz.”
“İşlerini hafifletmek için ailemin yardımına geldim”
Musa Gümüştaş da yaz aylarında babasına yardımcı olmak için yaylaya gelerek koyun kırkarak aile iktisadına ekte bulunduğunu tabir etti.
Koyun kırkmanın zorluğuna işaret eden Gümüştaş, kelamlarını şöyle sürdürdü.
“Koyunları kırkıyoruz, yünlerini topluyoruz. Senede bir sefer bu işi yapıyoruz. Bu, koyunlar için yararlı oluyor, onların daha etli olmasını, daha fazla süt vermesini sağlıyor. Bu işi yapmamızın sebebi geçim kaynağımız hayvancılık. Farklı işlerle uğraşmamıza gerek yok, bildiğimiz işi yapıyoruz. Ben burada yokum babam yalnız, bu işi annem ile yapıyor, işleri çetin. Babam yaklaşık 2 aydır burada, en azından işlerini biraz hafifletmek maksadıyla aileme yardıma geldim.”
Gümüştaş, Kamu Çalışanı Seçme Testi’ne (KPSS) hazırlandığını anlatarak, “Eylül ayında KPSS var fakat burada da hayat sıkıntı. Havalar ısındı, koyun kırkmamız gerekiyor. Koyunlar da yünlerinden ötürü terliyor.” tabirini kullandı.
Kaynak: AA
Haberler.com
