Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, “2021 yılı bütçesini vatandaş odaklı bir icraat bütçesi olarak hazırladık. Bütçede temel önceliğimiz, toplanan gelirlerin vatandaşlarımıza hizmeti temel alan bir anlayışla kullanılmasıdır.” dedi.
Oktay, 2021 Yılı Bütçe Kanunu Teklifi ve 2019 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin geneli ile Sayıştay raporları üzerinde, TBMM Plan ve Bütçe Kurulundaki görüşmeler sırasında milletvekillerinin soruları ve tenkitlerini yanıtladı.
Oktay, bütçe tarzında değişiklik yapılmasının çabucak akabinde bütçenin 1 günde nasıl hazırlandığına yönelik soruya karşılık, bütçe çalışmalarının çok öncesinden başladığını belirterek, “Meclisin kelam konusu yasa üzerine çalıştığı bilgimiz olduğu için de bütçe çalışmalarımız tekrar çok evvelden başladığı için her ihtimale karşı biz alternatifli olarak hazırladık.” diye konuştu.
Kamu maliyesi alanında yıllardır sergiledikleri ihtiyatlı duruş ve mali disiplinin Türkiye iktisadı için en değerli kazanımlardan olduğunu vurgulayan Oktay, Türkiye’nin dış şoklara karşı daha dirençli hale geldiğini kaydetti.
Oktay, 2011-2018 devrinde bütçe açığının ulusal gelire oranını istikrarlı biçimde yüzde 2’nin altında tutarak mali disiplin açısından ne kadar kararlı olduklarını gösterdiklerini lisana getirerek, son periyotta global piyasalardaki ekonomik ve siyasi belirsizliklerle jeopolitik gelişmelerin ekonomik aktiviteler üzerinde önemli baskı oluşturduğunu aktardı. Oktay, şunları söyledi:
“Ülkemizde uzun yıllardır kararlılıkla riayet edilen mali disiplin ve elde edilen kazanımlar sayesinde maliye siyaseti aktif bir araç olarak kullanılmış, iktisatta görülecek önemli ziyanların önüne geçilmiştir. Ülkemiz Kovid-19 salgını kaynaklı belirsizlik ortamına Maastricht kriterlerine uygun bir bütçe açığı düzeyiyle girmiştir. Lakin 2020 yılı mart ayı sonrasında salgının tesirlerine karşı verilen çabada gelir ve masraf istikametli maliye siyaseti adımları atılmasını gerekli kılmıştır. Öbür yandan son yıllarda özel kesim yatırımlarının düşük seyri karşısında kamu yatırımlarını içeren sermaye masrafları kalemi bütçe masraflarındaki artışta kıymetli rol oynamıştır. Bununla birlikte Kovid-19 salgınıyla gayrette alınan ekonomik önlemler ek finansman muhtaçlığı doğurmuştur.”
Oktay, 2020 yılındaki borçlanma limitinin arttırımı hakkındaki tenkide ait şöyle konuştu:
“Söz konusu limit artışı, Kovid-19 salgınının toplumsal ve ekonomik tesirlerinin azaltılması, 2021-2023 yeni iktisat programında yer alan 2020 yılında yatırım, istihdam ve büyümeyi desteklemek için süreksiz olarak alınan ekonomik önlemleri de içeren bütçe büyüklükleri ve bütçe istikrarı çerçevesinde oluşan ek finansman muhtaçlığının karşılanması ve ileride tekrar salgın sebebiyle yaşanabilecek türlü risklerin bertaraf edilebilmesi için hazine nakit rezerv seviyesinin yüksek tutulması emeliyle yapılmıştır.”
“Borçluluğun artması Türkiye’ye has değil”
Bütçe açıkları borçluluğun artmasının Türkiye’ye has bir durum olmadığını belirten Oktay, salgın kaynaklı son gelişmeler çerçevesinde, dünya genelinde tüm ülkelerde bütçe açıkları ve borçluluğun arttığını söyledi.
Oktay, Memleketler arası Para Fonu varsayımlarına nazaran avro bölgesinde ulusal gelire oran cinsinden bütçe açığı ve kamu borcunun 2020 yılında bir evvelki yıla nazaran 9,7 ve 17,5 puan artmasının öngörüldüğünü tabir ederek, “Aynı periyotta Türkiye’nin bütçe açığı ve kamu borcu oranlarındaki artışın ise avro bölgesine kıyasla sırasıyla 2 ve 8,6 puan üzere son derece hudutlu bir düzeyde olması beklenmektedir.” dedi.
“Türkiye bütçe açığını çok fazla artırmadan ekonomiyi desteklemeyi başarmıştır.” değerlendirmesinde bulunan Oktay, Toplumsal Müdafaa Kalkanı kapsamında takviyeler ve yardımlar toplamının 39 milyar liraya ulaştığını bildirdi.
Oktay, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Sosyal yardım alan 6,3 milyon haneye 6,3 milyar TL ödeme yapılmıştır. İşsizlik Sigortası Fonu da istihdam piyasası tarafından kamu maliyesine yönelebilecek yüklerin hafifletilmesini sağlamıştır. Türkiye öbür ülkelerden farklı olarak düşük hane halkı borçluluğu ve güçlü bankacılık bölümü sayesinde kredi kanallarını da faal kullanabilmiştir. Türkiye’de hane halkı borçluluğu yüzde 16 ile gelişmekte olan ülke ortalaması yüzde 42’nin hayli altındadır. Bu avantaj sayesinde vatandaşlarımıza 47,5 milyar TL düşük faizli kredi imkanı sağlanabilmiştir. Maliye siyaseti, iktisatta toparlanmanın sağlanmasının akabinde yine eski patikasına geri dönecek, böylelikle bütçe açığı oranı 2021 yılından itibaren azalarak 2023 yılında yüzde 3,5 düzeyine gerileyecektir. Ayrıyeten, 2021-2023 devrinde kamu borç stokunun yatay seyretmesi sağlanacaktır.”
Birtakım milletvekillerinin “vatandaşa yönelik hiçbir şey yok” istikametinde haksız tenkitler yönelttiklerini belirten Oktay, “AK Parti Hükümetlerinin 19. bütçesi olan 2021 yılı bütçesini vatandaş odaklı bir icraat bütçesi olarak hazırladık. Her vakit olduğu üzere.” dedi.
Bütçede temel önceliklerinin, toplanan gelirlerin vatandaşa hizmeti temel alan bir anlayışla kullanılması olduğuna değinen Oktay, “Bu yaklaşımla, 2002 yılında 1,6 milyar lira olarak gerçekleşen toplumsal nitelikli harcamaların büyüklüğünü 2021 yılında 81,2 milyar TL’ye çıkardık. 2021 yılında bu hedefle ayrılan kaynağı bir evvelki yıla nazaran yaklaşık yüzde 17 oranında artırdık. 2021 yılı bütçesi toplumsal içermeyi artırmanın, yoksulluğu azaltmanın bütçesidir.” tabirlerini kullandı.
Oktay, ödeme gücü olmayanların prim sarfiyatları için 16 milyar, toplumsal ve ekonomik dayanak ödemeleri için 2,1 milyar, Toplumsal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonuna gelirden ayrılan hisse için 10,9 milyar, kömür yardımı için 1,5 milyar lira kaynak ayrıldığını kaydetti.
“2021 yılı bütçesi dezavantajlı tüm kesitlere dayanak olma bütçesidir.” diyen Oktay, bütçenin herkese eşit ve kaliteli eğitim imkanının sunulması anlayışının hakim olduğu bir bütçe olduğunu da belirtti.
Oktay, 2021’de çiftçiler için 42,4 milyar lira ayırdıklarını da belirterek, bu kapsamda ziraî takviye programları için 22 milyar, tarım bölümü yatırım ödenekleri için 12,1 milyar, ziraî kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, ziraî kitlerin finansmanı ve ihracat dayanakları için 8,3 milyar lira kaynak ayrıldığını tabir etti.
Gerçek kesim dayanakları için 50,6 milyar lira
Gerçek dal dayanaklarına 2021 yılında da devam ederek özel dalla birlikte büyüme stratejisini sürdüreceklerini anlatan Oktay, gerçek kesim takviyeleri için bütçeden 50,6 milyar lira kaynak ayırdıklarını lisana getirdi.
Oktay, bütçeden İstihdam Programına ise 35,5 milyar lira direkt kaynak ayırdıklarına dikkat çekerek, “Bu çerçevede üretim ve istihdamın desteklenmesi hedefiyle Toplumsal Güvenlik Kurumuna ödenmesi gereken 27,7 milyar lira fiyatındaki patron primini bütçemizden karşılıyoruz.” diye konuştu.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızca yatırımı ve istihdamı artırmaya yönelik 2 milyar lira teşvik vereceklerini bildiren Oktay, Kredi Garanti Fonu aracılığıyla yatırımcıları desteklemeye yönelik 2021 yılı bütçesinde 5,5 milyar lira kaynak ayırıldığını lisana getirdi.
Artan yatırım bütçesiyle üretim, istihdam ve ülke refahını artırıcı projelere öncelik verdiklerini vurgulayan Oktay, “2021 yılı bütçesi 18 yıldır olduğu üzere, 19. yılda da milletimize hizmeti şiar edinen kimseyi geride bırakmama anlayışının beden bulduğu bir bütçedir.” dedi.
Genel makroekonomik görünüme ait olarak bütün sınamalar karşısında iktisadın direncinin artarak devam ettiğini belirten Oktay, aksiliklere karşın iktisadın sağlam temeller üzerinde büyütülmeye devam edildiğini kaydetti.
(Sürecek)
Kaynak: Anadolu Ajansı / Ertuğrul Subaşı
Haberler.com
