Türkiye İstatistik Kurumu datalarına nazaran, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) temmuzda aylık yüzde 1,80 ve yıllık yüzde 18,95 artış kaydetti.
AA Finans’ın gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistler, enflasyonun temmuzda aylık yüzde 1,62 artmasını bekliyordu. Ekonomistlerin temmuz ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 1,62) nazaran haziranda yüzde 17,53 olan yıllık enflasyonun yüzde 18,74’e çıkacağı hesaplanıyordu.
Geçen hafta açıklanan yılın üçüncü Enflasyon Raporu’nda yıl sonuna ait enflasyon varsayımı yüzde 12,2’den yüzde 14,1’e revize edilmişti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lideri Şahap Kavcıoğlu, enflasyonda kısa vadede gözlenebilecek hareketin süreksiz olacağını ve enflasyonun yılın son çeyreğinde bariz düşeceğini belirterek, “Mevcut görünüm çerçevesinde, enflasyonda kısa vadede belirleyici olan arızi ögelerin üçüncü çeyrekten itibaren tesirini yitirmeye başlayacağını ve enflasyonun son çeyrekte yavaşlama eğilimine gireceğini kestirim ediyoruz.” sözlerini kullanmıştı.
“GIDA FİYATLARININ SEYRİ, YIL SONU ENFLASYON VARSAYIMINDAN SAPMA KONUSUNDA DEĞERLİ OLACAK”
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, enflasyonun geçen yıla nazaran yükselmesinde besin, konut ve lokanta ile otellerde görülen fiyat artışlarının tesirli olduğunu söyledi.
Besin kümesinde yüzde 2,77 artış ile geçen yıl gözlenen yüzde 1,28’lik fiyat düşüşünün aksisi tarafında bir gerçekleşme izlendiğine işaret eden Bürümcekçi, “Alt kümelerden, konut ve lokanta ile oteller kümelerinde değişimler geçen yılın üzerinde olurken, giysi fiyatlarının mevsimsel eğiliminden sonlu gerilemesi tesirli oldu. Kura hassas kümelerde ise görünüm karışık… Fiyat artışları mobilya ve araç satın alımı üzere kümeler geçen yılın altında, konut aletleri ve görsel-işitsel sistemler ise üstünde gerçekleşti.” dedi.
Bürümcekçi, temmuz ayında elektrik ve doğalgaz artırımları nedeniyle güç kümesinde da yüzde 6,2 ile geçen yılın üzerinde bir fiyat artışı yaşandığını belirterek, şunları kaydetti:
“Giyim fiyatları mevsimlik değişimi yüzde 2,1 azalış ile geçen yılın altında kaldı. Tüm bunlar yıllık enflasyonu üst çekti. Böylelikle, yıllık enflasyon hazirandaki yüzde 17,53 düzeyinden temmuzda yüzde 18,95’e yükseliş gösterdi. Bu ise Nisan 2019’dan beri görülen en yüksek enflasyona işaret etti. İşlenmemiş besin fiyatları temmuzda aylık yüzde 2,99 artarken, kümenin yıllık enflasyonu yüzde 18,7 düzeyinden yüzde 25,7’ye çıktı. İşlenmiş besin fiyatlarındaki yıllık artış ise yüzde 24,1’e çıktı. Bu nedenle, besin fiyatlarının yıllık artış suratı yüzde 24,9’a fırlayarak Enflasyon Raporu yeni besin fiyatı varsayımının çok üzerinde kaldı. Besin fiyatlarının bu yılki seyri, yıl sonu enflasyon varsayımından sapma konusunda yeniden değerli belirleyicilerden olacak.”
“ENFLASYONUN YILI YÜZDE 17-18 ARALIĞINDA BİTİRMESİ BEKLENEBİLİR”
Haluk Bürümcekçi, kısa vadede petrol ve emtia fiyatlarının yüksekliğini muhafazasının olumsuz yansımalarının görülmeye devam ettiğini, buna ek olarak ekonomik aktivite ve iç talebin 3. çeyreğe ivmelenerek giriş yapması ve hizmet kesiminde kısıtlamaların kaldırılması sonrası gözlenen canlanmanın enflasyon üzerindeki riskleri artırdığını söyledi.
Enflasyon için, eylül sonuna kadar uzatılan hizmet dallarındaki KDV indiriminin sonraki devirde kaldırılması durumunda, yaklaşık 1 puanlık üst istikametli tesir gelebileceğini belirten Bürümcekçi, şunları tabir etti:
“TL’de bedel kaybının gözlenmediği durumda bile enflasyonun önümüzdeki üç aylık periyotta yüzde 19-20 aralığına çıkabileceğini, düşüşün ise lakin son iki ayda görülebileceğini düşünüyoruz. Enflasyonun yılı en iyi ihtimalle yüzde 17-18 aralığında bitirmesi beklenebilir. Enflasyon görünümünün bu yıl TCMB’ye faiz indirimi için imkan vermeyeceğini düşündüğümüzden ağustos ve takip eden toplantılarda faizlerde bir değişiklik beklemiyoruz. Lakin, kurlardaki geri çekilme kalıcı olur ve devam ederse, baz tesiri ile daha düşük yıllık enflasyon gerçekleşmelerinin görülebileceği son çeyrekte ölçülü faiz indirimlerinin masada olma ihtimalini de büsbütün dışlamıyoruz.”
“ENFLASYONDA DÜŞÜŞÜN EKİMDE BAŞLAMASINI BEKLİYORUZ”
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Raporunda, temmuz ayında enflasyonun, elektrik ve doğalgaz üzere yönlendirilen fiyatlardaki artış ve besin fiyatlarındaki yükselişin tesiriyle beklentilerin üzerinde gerçekleştiği aktarılarak, şunlar kaydedildi:
“Enerji enflasyonun aylık bazda yüzde 6,2 arttığı temmuzda hizmet fiyatlarında da aylık bazda yüzde 1,32 artış oldu ve hizmet enflasyonu yıllık bazda yüzde 13,75’e yükseldi. Kısıtlamalar sonrası hizmet fiyatlarının enflasyona üst istikametli tesirini görmeye devam edebiliriz. Ayrıyeten seracılık faaliyetlerinin ağır olarak yapıldığı Antalya’da yaşanan yangın felaketinin besin fiyatları üzerindeki tesiri nedeniyle enflasyonda kısa ve uzun vadede üst istikametli baskılar yaşanacaktır. Öte yandan temmuzda çekirdek enflasyonda yıllık bazda düşüş yaşandı. Bu durum kurun enflasyon üzerindeki tesirinin bir ölçü azaldığını gösterebilir. Fakat Yurt içi Üretici Fiyat Endeksi’nde (Yİ-ÜFE) yükseliş devam etti ve Yİ-ÜFE yıllık bazda son 33 ayın en yüksek düzeyi olan yüzde 44,92’ye yükseldi. Yİ-ÜFE’nin TÜFE’ye artış taraflı yansıyacak olması nedeniyle enflasyonda artışın bir mühlet daha devam etmesini ve kurda beklenmedik bir artış yaşanmadığı sürece ekimde düşüşün başlamasını bekliyoruz.”
“4. ÇEYREKTE BEKLEDİĞİMİZ FAİZ İNDİRİMİNİ 2022 YILINA ÖTELEMİŞ BULUNUYORUZ”
Info Yatırım Araştırma Kısmı tarafından hazırlanan enflasyon kıymetlendirme raporunda ise, TÜFE tarafında konutun yüzde 5,07, besin ve alkolsüz içeceklerin yüzde 2,77, lokanta ve otellerin yüzde 2,72 ile en çok artış gösteren bölüm kümeleri olduğu, giysi ve ayakkabı yüzde 2,13’lük, konut eşyasında ise yüzde 0,06’lık düşüş yaşandığı belirtildi.
TL’nin temmuz ayında dolar karşısında yüzde 3’ün üstünde bedel kazandığı aktarılan raporda, “TCMB’nin 12 Ağustos’ta gerçekleştireceği Para Siyaseti Heyeti toplantısında en değerli gündem hususu salgında delta varyantı gelişmeleri, olağanlaşma adımları, jeopolitik riskler ile siyasi hususlar ve bunlara ait oluşan iktisat adımları olacaktır. Biz her ne kadar enflasyonun süreksiz olarak yükseldiği düşünülse de bir sonraki PPK’da faizde değişiklik olacağını düşünmüyor, yüksek enflasyon verisi sonrasında 4. çeyrekte beklediğimiz faiz indirimini 2022 yılına ötelemiş bulunuyoruz.” değerlendirmeleri yapıldı.
Haber7
