Pandemi ülke ekonomileri küçülürken Türkiye yılın birinci çeyreğinde yüzde 7 üzere yüksek bir büyümeye imza attı. İkinci çeyrekte ise yüzde 20 üzere rekor bir büyüme bekleniyor. Bu beklentiler ışığında Dünya Bankası 2020 Satın Alma Gücü ülkeler raporunu yayınladı. Bu raporda Türkiye 2,371 trilyon dolarlık satınalma gücü (SGP) bazında Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (SGP GSYH) ile dünyanın 13. büyük iktisadı unvanını korudu. Türkiye OECD ülkeleri içinde de 7’nci sırada yer aldı. Yani Türkiye gelişmiş ülkeler karşısında düşük gelire karşın alım gücünü muhafazayı başardı. Ekonomist Zeki Akıllıoğlu, Türkiye’nin 2018’den 2019’a yaklaşık 25 milyar dolar artış gösteren SGP GSYH’sinin 2019’dan 2020’ye de 36 milyar dolar arttığını belirterek “Böylece ülkemizin salgın sürecinde satın alma gücünü koruduğu, hatta artırdığı belirlenmiş oldu. Dünya satın alma gücü bazında 2,638 trilyon dolar, yani yüzde 2 küçülürken Türkiye 36 milyar dolar, yani yüzde 1,5 büyüme kaydetti” dedi.
720 MİLYAR DOLAR 2,3 TRİLYON DOLAR KIYMETİNDE
SGP kuru ile hesaplandığında, bir dolar ile ABD’de satın alınabilen eser yahut hizmetin birebiri yahut muadilinin Türkiye’de 2020 yılı için 2,13 TL’ye satın alınabildiğini belirten Akıllıoğlu “Dolayısıyla, satınalma gücü ile ilgili her sene EUROSTAT ve TÜİK tarafından açıklanan parite sayısının Avrupa ülkeleri parite ortalamasından düşük olması ulusal gelir hesabı açısından Türkiye için bir dezavantaj değil, tersine daha az para ödeyerek muadil esere sahip olabildiğini göstermektedir. Hakikaten, Dünya Bankası ‘nominal GSYH’ 2020 ülkeler raporunda 720 milyar dolar nominal GSYH’ye sahip olan Türkiye, bu 720 milyar dolar nominal GSYH’si ile, ABD fiyatlarıyla 2,371 trilyon dolar bedelinde olan eser ve hizmete ulaşabilmektedir” diye konuştu.
KİŞİ BAŞI SATINALMA GÜCÜ 28 BİN 200 DOLAR
Dünya Bankası datalarına nazaran, Türkiye ‘Kişi Başı SGP GSYH’ hesabında dünyada ‘Üst Orta Gelir Grubu’ ülkeler içinde ikinci sıraya yükseldi. 2020 Raporunda Türkiye’nin kişi başı 28 bin 200 dolarlık satınalma gücüne sahip olduğu belirlendi. Akıllıoğlu bu bilginin kıymetini ise şöyle açıkladı: Bir diğer deyişle ABD’de yaşayan bir kişinin 28 bin 200 dolar yıllık gelir ile sahip olduğu hayat standardını, Türkiye’de yaşayan bir kişi 8 bin 600 dolar gelir ile sağlayabilmekte. Türkiye’nin dahil olduğu ve Çin, Rusya, Endonezya, Brezilya, Meksika, Malezya, Arjantin, Güney Afrika Cumhuriyeti, Sırbistan üzere ülkelerin de içinde bulunduğu ‘üst orta gelir grubu’ ülkeleri 2020 kişi başı satın alma gücü sıralamasında; Rusya 28 bin 213 dolarla birinci, Türkiye 28 bin 120 dolarla ikinci, Malezya 27 bin 881 dolarla üçüncü sırayı almıştır.
NASIL HESAPLANIR?
Hesaplama yolu hakkında detaylı bilgi veren Zeki Akıllıoğlu şunları kaydetti: Satınalma gücü hesabında enflasyonun tesiri sıfırdır… Karşılaştırılan eser ve hizmetlerin eşanlı yeni fiyatları baz alındığından enflasyon fiyatların içinde hesaba dahil edilmiş olmaktadır. Satınalma Gücü hesabı yapılırken, cari kur yerine, eser ve hizmetlerin ülkeler ortası fiyat farklılıklarını ortadan kaldıran SGP kuru (PPP exchange rate) kullanılmaktadır. SGP kuru, her ülke para ünitesi için, ABD Dolarına karşı hesaplanmaktadır. SGP kuru, 1 ABD dolarının ABD’de satın aldığı eser yahut hizmetin, başka ülkenin para ünitesiyle başka ülkede kaça alındığını göstermektedir.
Haber7
